علائم نگارشی

ردیف

علایم

   موارد کاربرد

1

نقطه (.)

الف- درپایان جمله های خبری وامری به کارمی آید.

امروز هوا سرد است .  پنجره هاراببندید .

ب-پس از هر حرفی که به صورت نشانه ی اختصار به کاررفته باشد.

پروین اعتصامی متولد سال 1285 ه.ش

2

علامت تعجب ( !)

الف- درپایان جمله های عاطفی وتعجبی .

چه گوارا ! این آب !

ب- پس از اصوات :

هان ای دل عبرت بین !

3

علامت سوال (؟)

الف- درپایان جمله های پرسشی :

چه کسی درمحیط کثیف و آلوده گردش می کند ؟

ب- برای نشان دادن مفهوم تردید یا استهزا :

وفات حافظ در 721 (؟ ) اتفاق افتاد .

او نابغه (؟) است .

4

دونقطه (:)

الف- قبل از نقل قول :

حضرت علی (ع) فرمودند : ....

ب- هنگام برشمردن اجزای یک چیز:

آثار سعدی عبارتند از : گلستان ، بوستان ، غزلیات ....

ج- جلوی کلماتی که می خواهیم آن را معنی کنیم :

اصلاح : درست کردن

5

گیومه «  »

الف- سخنی که به طورمستقیم ازجایی یا کسی نقل می شود :

پیامبر فرمودند : « طلب دانش برهرمسلمانی واجب است . »

ب-اسامی و عناوین واصطلاحات علمی یا فنی ( فقط بار اول ).

« صور خیال » از اجزای اصلی شعر است

6

ویرگول ( ، )

الف-میان عبارت ها یاجمله ها ی غیر مستقل که در مجموع جمله ی کاملی راتشکیل می دهند :

اوباتلاش بسیار ، به مقصود رسید .

ب- پس از منادا :

خدایا ، مرا عفو کن .

ج- هرجا کلمه یاعبارتی به عنوان توضیح ، درضمن جمله یاعبارتی دیگر آورده شود ( بدل ) :

سهراب سپهری ، شاعر معاصر ، به نقاشی علاقه ی فراوان داشت .

د- بین چند کلمه که اسناد واحدی باشد :

فردوسی ، مولوی ، سعدی وحافظ ازبزرگان شعر فارسی هستند .

ذ- بین دوکلمه که ممکن است خواننده آنهارا باکسره ی اضافه بخواند:

پدر ، حسن راسرزنش کرد و

ر- به جای مکث کوتاه در جمله :

اگر شبها همه قدر بودی ، شب قدر بی قدر بودی.

7

نقطه ویرگول ( ؛ )

الف-برای جداکردن جمله هایی که از جهت ساختمان ومفهوم مستقل به نظر می رسند ولی در یک عبارت طولانی ، بایکدیگر بستگی معنایی دارند:

دانش آموزبایددرس بحواند؛ منظم باشدوبه سخنان معلم گوش فرا دهد .

ب- دربیان توضیح ومثال پیش از کلمه ی « مثلا » ، « فرضا » ، « یعنی » و...:

هنگام نگارش باید خوب دید ؛ یعنی ، دقت داشت وهوشیار بود.

8

خط تیره ( -)

الف-ابتدای دیالوگ در نمایشنامه ها :

-          کجا بودی ؟ 

-          کتابخانه

ب- هنگامی که دو کلمه برروی هم دوجنبه ی مختلف ازیک منظوررانشان دهند:

مباحث اجتماعی – روانی گاه بسیار به هم پیوند می خورند.

ج- ابتدای منابع و مآخذ

چشمه ی روشن نوشته ی دکتر غلامحسین یوسفی

د- به معنی «تا» و « به » برای بیان فاصله زمانی ومکانی .

قطار « تهران – مشهد » حرکت کرد .

ر- هرگاه کلمه ای در آحر سطر نگنجد باقراردادن یک خط تیره بقیه آن رادر سطر بعد می نویسیم .

آن خفاش بد جنس درنزدیکیدرخت بلوط من آویزان شده تادیدار بعد خدا-

حافظ تروم عزیز ؟

ز-برای جداکردن عبارت معترضه :

حضرت علی – علیه السلام – فرمودند ...

9

سه نقطه ( ... )

الف- برای نشان دادن جملات و کلمات محذوف :

کنایه ، استعاره ، مجاز ، تشخیص و ... جنبه هایی از صور خیال راتشکیل می دهند.

ب-سخن ناتمام :

شما ... شما ... زبانم لال ...

ج- برای نشان دادن کشش هجا در گفتار :

سقف هر ... ی ریخت . آ ها... ی حسین ، کجایی ؟

د- افتادگی کلمه یا کلماتی ازیک نسخه ی خطی :

اول چیزی که نگاه کنند روزقیامت نماز بود. اگرتمام باشد وبه شرط بود بپذیرند ودیگر ... چنان که باشد بپذیرند.

10

قلاب [ ]

الف- مطالبی که جز ء اصل کلام نباشد :

جوانان مااهل فکرکردن وتحلیل کردن [ هستند ] این هم امتیاز دیگری است.

ب- در تصحیح متون کلمات  الحاقی یاتوضیحات احتمالی در قلاب گذاشته می شود:

گفت : من مردی طرارم ، [تو ] این زربه من امانت دادی...

ج- دستورهای اجرایی در نمایش نامه ها :

□ حسین [ بانیش خند ] فکر می کنید این کار به صلاح شما باشد ؟

11

کمانک یا پرانتز (  )

الف- معنی ومعادل یک کلمه :

زندگی نامه ( بیوگرافی )

ب- توضیح بیشتر :

همدان ( هگمتانه ) دردوره ی مادها پایتخت بوده است .

ج- ذکرتاریخ ، شهرت ، تخلص ، نام سابق و ...

پروین اعتصامی ( 1320 ه.ش ) در قم به خاک سپرده شده است .

همدان ( هگمتانه ) دردوره ی مادها پایتخت بوده است .

12

ممیز /

الف- برای جداکردن روز ، ماه ، سال :

22/9/89

ب- برای جداکردن مصرع های یک بیت :

آی آدم ها /  یک نفر دارد که دست وپای دایم می زند در آب .

13

ستاره *

الف- برای توضیح یک کلمه در پاورقی

ب- در آغاز یک سطر به نشانه ی شروع مطلب جدید

14

پیکان ←

الف- برای نشان دادن نتیجه ی ترکیب چند جزء یاتجزیه ی یک کلمه :

« ازپا افتادن » از چند بخش تشکیل شده است ← از ( حرف اضافه ) + پا ( اسم ) + افتادن ( مصدر )

1

ایضا  ״

علامت جملات وکلمات مشابه :

کتاب سال اول  دبیرستان هر جلد 2000ریال

״     ״            دوم ״                      ״ 2250   ״

16

آکلاد }{

 ( دو ابرو )

الف- برای نشان دادن انشعاب : 

17

تساوی =

برای نشان دادن تساوی میان دو مطلب :

آمدم که تورا ببینم = برای دیدن تو آمدم .